آمریکایی‌ها دست به سرقت زدند/ دستبرد به دارایی‌های ایران چالش جدید برجام!

در جدیدترین درستبرد به دارای های کشورمان دادگاه عالی آمریکا فقط در یک فقره دستور چپاول 2میلیارد دلار از دارایی های کشورمان را صادر کرد.

برای برجام می‌توان سه‌ لایه متصور شد؛  لایه اول به فاز سیاسی بازمی‌گردد که به تنظیم توافق میان ایران و غرب منجر شد. بازیگر این لایه را می‌توان دولت‌ها توصیف کرد. لایه دوم برجام به روابط تجاری بازمی‌گردد. به‌نظر می‌رسد بخش خصوصی در این لایه نقش پررنگ‌تری داشته باشد؛ اما سومین و تعیین‌کننده‌ترین لایه را باید روابط مالی و بانکی عنوان کرد. این لایه از آن جهت که حمایت‌کننده و واسطه اجرای پروژه‌های لایه دوم به حساب می‌آید، نقش کلیدی و تعیین‌کننده دارد.

به‌نظر می‌رسد باوجود تحولات رخ‌داده در فصل اول برجام، سرعت تشکیل این لایه متناسب با دیگر لایه‌های مورد اشاره نیست. بررسی‌ها نشان می‌دهد لایه سوم برجام در مسیر تکمیل با سه چالش روبه‌رو است. مشکلات ساختاری بانک‌های داخلی، تحولات محیط مالی و بانکداری جهان پس از بحران مالی و آثار روانی و برخی نارسایی‌های به‌جامانده از نظام تحریم‌های گذشته سه چالش لایه سوم هستند. اصلاح نظام بانکی، تطبیق سریع با رویه‌های جدید بانکداری در جهان و فعال کردن دیپلماسی اقتصادی در کنار دیپلماسی سیاسی از محورهای کمک به تسریع تشکیل لایه زیرین و نهایی (ارتباط مالی) برجام است.

بررسی‌ها حاکی از آن است که سه چالش باعث شده است که گذر از لایه سوم با مشکل روبه‌رو شود. چالش نخست، مربوط به مشکلات بانکی داخلی نظیر حجم بالای مطالبات معوق، پایین بودن کفایت سرمایه، بالا بودن ریسک اعتباری و سایر مسائل است که مانعی برای تعامل بانک‌های داخلی با طرف‌های خارجی شده است. چالش دوم نیز در‌خصوص تغییر استانداردها و ضوابط تعیین شده در نظام بانکداری جهانی طی یک دهه گذشته بوده است.

این در حالی است که به واسطه تحریم‌های اعمال شده، بانک‌های داخلی از رعایت این استانداردها، دور ماندند و همچنین به‌روزرسانی نرم‌افزارها و آموزش منابع انسانی نیز نسبت به نظام پیشرفته کنونی، در سطح پایینی قرار دارد. بحث آثار روانی به جا مانده در برجام را می‌توان چالش سوم در لایه سوم دانست. پس از لغو تحریم‌ها، بسیاری از بانک‌ها اروپایی به دلیل ترس از اعمال مجازات‌ از سوی آمریکا، عطای همکاری با بانک‌های ایرانی را به لقایش می‌بخشند. ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی، با ترسیم این سه چالش، در رایزنی‌های خود بر همکاری طرف آمریکایی برای عبور از لایه سوم برجام، تاکید می‌کند.

وی همچنین با قاطعیت، خواستار رفع موانع ایجاد شده توسط آمریکا و کشورهای غربی در گسترش روابط بانک‌های بین‌المللی با ایران شد.

اجرای صحیح برجام

بی‌شک توافق جامع و نهایی هسته‌ای وین که با عنوان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) از آن یاد می‌شود یک دستاورد حقوقی-سیاسی بسیار مهم برای مذاکره‌کنندگان آن در عرصه بین‌المللی به شمار می‌رود اما تحریم‌های علیه ایران احتمال برگشت‌پذیری (Snapback) دارند و تا زمانی که ریسک تحریم‌ها وجود دارد، نباید انتظار تغییرات چشمگیری را در کوتاه‌مدت داشت. در ادامه محدودیت‌های تجاری صادرات کالا و چالش‌های حقوقی فراروی سرمایه‌گذاران خارجی پس از اجرای توافق هسته‌ای بررسی خواهد شد.

برگشت‌پذیری تحریم‌ها (Snapback)

بزرگ‌ترین چالش‌ حقوقی که انعقاد قراردادهای تجاری را با وقفه و تردید روبه‌رو می‌سازد مساله احتمال برگشت‌پذیری تحریم‌هاست. در صورت بازگشت قطعنامه‌های شورای امنیت، از لغو و توقف اجرای تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا رفع اثر خواهد شد و تحریم‌های هسته‌ای و مرتبط با هسته‌ای علیه ایران مجددا اعمال خواهد شد. هرچند برجام به صراحت از عطف بما سبق نشدن اجرای مجدد تحریم‌ها بر قراردادهای منعقد شده پیش از آن سخن می‌گوید، تفسیری که آمریکایی‌ها از این بند داشته‌اند این است که در صورت بازگشت تحریم‌ها، قراردادهایی که تا آن تاریخ میان ایران و شرکت‌های خارجی منعقد شده‌اند مورد تحریم واقع نمی‌شوند، ولی اجرای این قراردادها پس از بازگشت تحریم‌ها مشمول تحریم خواهد شد.
اما امروز؛ یک دستبرد آمریکایی

وزرای خارجه ایران و امریکا برای دومین بار متوالی طی چند روز گذشته در نیویورک ملاقات کردند؛ ملاقاتی که در آن ظریف به دنبال این است که طرف امریکایی را مجبور به اجرای تمام و کمال تعهدات خود در چارچوب برجام کند. محمدجواد ظریف در گفت‌وگو با روزنامه نیویورک‌تایمز این را رد کرده که ایران به عنوان بخشی از برجام خواستار دسترسی به سیستم مالی امریکاست ولی تأکید کرده که مقامات امریکایی  باید فعالانه به دیگر کشورها اطمینان دهند که می توانند بدون مواجه شدن با خطر مجازات، با ایران مراودات تجاری داشته باشند. کری روز چهارشنبه بعد از ملاقات 5/2 ساعته خودش با ظریف گفت: با ظریف توافق کردیم که دو طرف اطمینان پیدا کنند که توافق هسته‌ای دقیقاً همانطوی اجرا می شود که قرار بود و هر دو طرف توافق به نفعی دست پیدا کنند که قرار بود از این توافق دست پیدا کنند.

 کری بدون اشاره به جزئیات گفته که با ظریف بر سر شماری از «چیزهای کلیدی» گفت‌و‌گو کرده و «پیشرفت‌هایی درباره آنها» داشته و ملاقات روز جمعه هم برای «سفت‌کاری کردن» همین چیزهاست. هنوز ساعاتی از تمام شدن ملاقات دو وزیر خارجه نگذشته بود که دیوان عالی امریکا طی حکمی، رأی داد که 75/1 میلیارد دلار از دارایی های بلوکه‌شده ایران به عنوان غرامت به بازماندگان قربانیان حمله به مقر امریکایی ها در بیروت در 23 اکتبر1983 پرداخته شود؛ انفجاری که در جریان آن 241 سرباز امریکایی کشته شدند. جهاد اسلامی مسئولیت این بمبگذاری را رسماً بر عهده گرفت ولی امریکا انگشت اتهام را در این حادثه به سمت ایران نشانه گرفت.!!!
 آمریکا اموال ایران را پس دهد

 
 ظریف درباره حکم دادگاه عالی آمریکا گفت: هر اقدامی علیه اموال جمهوری اسلامی ایران انجام دهند بعدا مجبورند آن را جبران کنند اموال ایران را پس بدهند. وزیر امور خارجه کشورمان درباره حکم دادگاه عالی امریکا و دستبرد به دو میلیارد اموال ایران گفت: دولت آمریکا کاملا اطلاع دارد که ما این رای دادگاه را به رسمیت نمی شناسیم و هر اقدامی علیه اموال جمهوری اسلامی ایران انجام دهند بعدا مجبورند آن را جبران کنند و اموال ایران را پس بدهند.

با این اقدام آمریکا باز هم کینه ورزی و دشمنی دولتمردان آمریکایی بر مردم ایران هویدا شد.در شرایطی که ایالات متحده می بایست متناسب با عملکرد مثبت جمهوری اسلامی اقداماتی دال بر منتفع ساختن ایران از مفاد برجام انجام دهد؛ دائما در پی یک بهانه و نبش قبر جدید می گردد(که به هیچ روی به ایران مرتیط نیست) و از اموال ایران سرقت می کند.جالب است از سوی دیگر هم با طرف ایرانی قرارداد خرید آب سنگین را در وین امضا می کند. آنچه که مسلم است حرکت کند رفع تحریمها بیشتر از طرف آمریکایی ها آب می خورد چنانچه با توجه به نشست وین و رایزنی معاونین ظریف با طرفهای اروپایی رویکرد مذاکره کنندگان اروپا سازنده تر ارزیابی می‌شود.

در پایان باید گفت با توجه به سابقه بدعهدی امریکا در زمینه اجرای تعهداتش و پایبندی ایران به تعهدات مذکور در برجام، امریکایی‌ها پای خود را از این فراتر گذاشتند و به مرحله دستبرد به اموال ملت ایران زده‌اند به نظر میرسد "تکیه بر توان داخلی" که یکی از موارد آن " اقتصاد مقاومتی است، راه گشای حل معضلات و مشکلات در کشور خواهد بود.