بایدها و نبایدهای نوشیدنی های ورزشی

با وجودیکه مصرف مایعات در عملکرد هرچه بهتر ورزشکاران موثر است ، اما متاسفانه اکثر ورزشکاران از مصرف این ماده غافل هستند و بیشتر به تغذیه خود توجه می کنند.

به گزارش خبرنگار سایر حوزه های گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران جوان با وجودیکه مصرف مایعات چه نوشیدنی های ورزشی و چه سایر نوشیدنی ها  در عملکرد ورزشکاران و کسب موفقیت آنان بسیار موثر است ، اما متاسفانه اکثر ورزشکاران ازاهمیت مصرف  آن غافل هستند و بیشتر به تغذیه خود که شامل مصرف انواع مواد خوراکی از قبیل سبزیجات، پروتئین ها، کربوهیدرات و هرچیزی به غیر از مایعات توجه می کنند و نمی دانند که بی‌توجهی به مصرف مایعات و بی اطلاعی از اهمیت، نحوه و میزان مصرف صدمات جبران ناپذیری به دنبال دارد.  نسیبه نیک‌روش در خصوص  اهمیت مصرف نوشیدنی‌ها دربین ورزشکاران گفت:  متاسفانه اغلب ورزشکاران تنها مقدار کمی از مایعات از دست رفته در طول فعالیت خود را جایگزین می‌کنند. طبق تحقیقات نوشابه های ورزشی نه تنها مایعات از دست رفته ورزشکاران را جبران می کند بلکه قند موجود در آن می تواند انرژی مورد نیاز عضلات را تا حد زیادی تامین کنند و به بازده ورزشی فرد بیافزایند.انرژی کسب شده از این مایعات ورزشی حاوی قند سبب تاخیر در خستگی عضلات و افزایش توان آن ها  می شوند که این امر زمانی بیشتر مشهود می شود که ورزش بیش از یک ساعت به طول انجامد.
 
بعضی از شرکت‌های مواد غذایی نوشیدنی‌هایی تولید کردند که حاوی 6 درصد کربوهیدرات (14 گرم در 250 سی سی) است و علاوه بر طعم مناسب به ورزشکار کمک می‌کند تا مواد از دست رفته بدن را جایگزین کند. زیرا نوشیدنی ورزشی که از ترکیب آب و کربوهیدرات‌هاست ، بهترین انتخاب  برای بازسازی ذخایر در طول ورزش است.
 
اغلب نوشیدنی‌های ورزشی حاوی انواع قندهای سوکروز، گلوکز، فروکتوز و گالاکتوز است. تعداد کمی نیز حاوی مالتودکسترین هستند که یک کربوهیدرات پیچیده است که از واحدهای گلوکز ساخته شده است. نوشیدنی‌های حاوی چند نوع گلوکز نسبت به آن‌هایی که تنها از یک نوع قند تشکیل شده‌اند، اثر بهتری در افزایش عملکرد ورزشی دارند.
 
همچنین دسته ای از نوشیدنی‌ها حاوی الکترولیت‌ها هم هستند. تحقیقات نشان می‌دهد نوشیدنی‌ها با غلظت کربوهیدرات بالاتر از 6 درصد به نسبت دیرتر جذب می‌شوند و در ابتدای دستگاه گوارش می‌ماند. همچنین نمک‌هایی نظیر سدمی، پتاسیم و کلر که در عرق از دست می‌روند. نوشیدنی‌ ورزشی کمک می‌کند که این املاح جایگزین شوند و با تحریک حس تشنگی باعث می‌شود تا ورزشکار مایعات بیشتری بنوشد.
 
عملکرد بهتر با مصرف مایعات کافی

مطالعات علمی در رشته‌های ورزشی مختلف مانند فوتبال، بسکتبال و دوچرخه‌سواری نشان می‌دهد ورزشکارانی که مایعات کافی می‌نوشند عملکرد بهتری دارند. ورزشکاران اغلب به دنبال پیدا کردن ترکیباتی هستند که باعث بهبود عملکرد ورزشی شود  که در این میان نباید از مصرف نوشیدنی ها غافل شوند.
 
انواع نوشیدنی‌های ورزشی
 
کارشناس تغذیه فدراسیون پزشکی ورزشی گفت: نوشیدنی های ورزشی انواع مختلفی دارند که در مصرف و انتخاب آن باید دقت فراوان کرد و یا از کارشناس تغذیه و یا پزشک متخصص ورزشی راهنمایی و مشورت گرفت زیرا بعضی از این نوع نوشیدنی ها بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و امکان دارد عوارضی به همراه داشته باشد.
 
نوشیدنی‌های پودری: این نوشیدنی‌ها به صورت پودر بوده که باید در مقداری از آب حل شده و مصرف شود. ورزشکاران باید دقت داشته باشند که آب مورد استفاده در تهیه این نوشیدنی‌ها آب سالم باشد. از نظر علمی بهترین نوشیدنی‌ها نوشیدنی‌های ایزوتونیک هستند.
 
نوشیدنی‌های آماده: در داخل قوطی یا بطری و به صورت صنعتی تهیه شده است و این نوع نوشیدنی‌ها نیز انواع مختلفی دارند گروهی ایزوتونیک بوده و دسته‌ای نیز معمولی هستند.
 
نوشیدنی‌های دست ساز یا خانگی: برای تهیه این نوشیدنی‌های در منزل می‌توان از ترکیب آب، نمک، شکر و نوعی از طعم‌دهنده استفاده کرد.
 
نوشابه‌های انرژی‌زا
 
نوشابه‌های انرژی‌زا نوشیدنی‌هایی هستند که به عنوان افزایش دهنده‌ی انرژی تبلیغ می‌شوند و حاوی ترکیباتی چون متیل گزانتین، ویتامین B و ترکیبات گیاهی هستند. دیگر ترکیبات آن شکامل گوارانا، تورین، انواع جینسینگ، کارنیتین و کراتین است. بعضی از آنها مقدار زیادی شکر دارند. شایع‌ترین ترکیب آن کافئین است که مقدار آن در حدود 3 برابر مقدار کافئین موجود در کولا هست. در حال حاضر مصرف کننده اصلی نوشابه‌های انرژی‌زا جوانان هستند و از این بین تقریبا 65 درصد مصرف کنندگان بین سنین 13 تا 35 هستند.
 
مضرات نوشابه‌های انرژی زا
 
نیکروش در مورد عوارض مصرف نوشیدنی های ورزشی عنوان کرد: با توجه به میزان بالای کافئین و ترکیبات دیگر این نوع نوشابه‌ها اثرات فیزیولوژیکی و ذهنی مختلفی درخصوص مصرف نوشابه‌های انرژی‌زا گزارش شده است. البته این عوارض اغلب در نتیجه مصرف 2 یا 3 و یا بیشتر ایجاد می‌شود و با یک عدد نوشابه در روز مشکلی پیش نمی آید.
 
 وی ادامه داد: بیشترین اثر تحریکی را کافئین ایجاد می‌کند و مواد محرک دیگر نظیر جینسیگ و گوارنا هم این اثرات را تشدید خواهند کرد. کافئین موجود در نوشابه‌های انرژی‌زا 70 تا 200 میلی‌گرم در هر 30 ثانیه نوشابه گزارش شده است. مصرف نوشابه‌های انرژی‌زا علاوه بر اینکه تا حدودی اعتیاد در فرد به وجود می‌آورد می‌تواند عوارضی از قبیل سکته‌های قلبی و مغزی در افرادی که سابقه بیماری قلبی دارند ،بی ‌نظمی ضربان قلب، بد خوابی ، اضطراب، دلشوره، کج‌خلقی، گرفتگی عضلات و مشکلات گوارشی را به همراه داشته باشد.
 
شیر بهترین نوشیدنی ورزشکاران
 
کارشناس تغذیه تاکید کرد: به تازگی دانشمندان تحقیقی انجام داده اند که در آن مشخص شده، شیر بهترین نوشیدنی مکمل برای بعد از ورزش است حتی بیشتر از نوشیدنی های دیگر ورزشی می تواند به بهبود وضعیت بدن بعد از فعالیت های سنگین کمک کند.
 
به عقیده برخی از دانشمندان شیر بهترین نوشیدنی برای ساخت دوباره عضلات است، . طبق تحقیقات انجام شده، ورزشکاران که بعد از تمرین کردن، شیر می نوشند قادرند در نوبت های بعدی ورزش زمان طولانی تری را نسبت به افرادی که آب یا نوشیدنی های ورزشی می نوشند، صرف فعالیت های بدنی کنند.
 
شیر کاکائو به بازسازی ماهیچه ها کمک می کند
 
طبق پژوهش های اخیرشیر شکلات برای ساخت ماهیچه، تامین دوباره سوخت ماهیچه ای، حفظ و نگهداری از بافت های ماهیچه ای و انجام تمرینات بعدی مفید و سودمند است و این نوشیدنی بعنوان یک جایگزین تغذیه ای اقتصادی به جای سایر نوشیدنی های ورزشی نیروزا و مغذی به ورزشکاران توصیه می شود.