سلامتی بزرگسالی در ورزش کودکی

به گفته متخصصان ورزش دوران کودکی امری حیاتی برای رشد است ،تا جاییکه رشد و تکامل همه جانبه در سنین بزرگسالی در گرو انجام دادن ورزش در کودکی است.

امروزه اهمیت ورزش بر کسی پوشیده نیست و کمتر کسی است که به تاثیر ورزش بر سلامت جسم و روح خود و اجتماع آگاهی نداشته باشد. ورزش از جمله مقوله‌هایی است که در تمامی ادیان، مکاتب و جوامع جایگاه ویژه ای دارد و توصیه‌هایی از جانب اندیشمندان و متفکرین درباره اهمیت ورزش بیان شده است، هر چند که نوع نگاه آنها به ورزش متفاوت است. اما در این بین توجه ویژه به ورزش از دوران کودکی دارای اهمیتی است که نمی‌توان از کنار آن به سادگی عبور کرد. رشد کودک در صورت همراه شدن با ورزش می‌تواند متوازن صورت گیرد و دیگر شاهد فقر حرکتی و یا کوتاهی و نقص اندام در کودکان نخواهیم بود.اسلام به والدین توصیه کرده به فرزندان خود شنا، اسب سواری و تیراندازی یاد بدهید. امام علی علیه السلام می فرماید:حقّ فرزند بر پدرش این است که او را سواد و شنا و تیر اندازی بیاموزد و جز روزی حلال خوراک او نکند.
اهمیت ورزش برای  کودکان
ورزش برای کودکان متفاوت از ورزش در افراد بزرگسال است. ورزش برای کودکان بیشتر جنبه تفریح و بازی دارد و برای آنها نباید دنبال اهداف دیگری باشیم. قبل از هر چیزی ما به عنوان والدین باید اهمیت ورزش برای کودکان را بدانیم و سپس فرزندمان را آماده کنیم تا زندگی فعال‌تری داشته باشد.
اهمیت دادن به ورزش در دوران کودکی، امری مهم و حیاتی است. زیرا کودک همواره در حال رشد است و رشد مطلوب و همه جانبه او می‌تواند در زندگی آینده‌اش بسیار مفید و موثر واقع شود. رشد کودک در صورتی در دوران نوجوانی تکمیل می‌شود که جریان رشد او در تمامی مراحل قبلی به خوبی هدایت شده باشد.
در سنین پایین، نقص یا ناراحتی در قسمتی خاص از بدن، با تمرین و تقویت عضلات سریع تر برطرف می‌شود. اما هرچه سن کودک افزایش یابد، این عمل به کندی امکان‌پذیر خواهد بود.
بی‌توجهی به نقص یا ناراحتی بدنی کودک در این دوره باعث می‌شودکه آن ناراحتی به طور بسیار سریع پیشرفت کند.راه‌رفتن و نشستن غلط کودک ممکن است عوارضی در او ایجاد کند که مستقیما بر ستون فقرات او اثر نامطلوبی بگذارد. در سنین قبل از نوجوانی بهتر است به حرکات بدنی کودک شکل داده شود. بنابراین باید امکانات، وسایل و لوازم به اندازه کافی در اختیار او قرار گیرد.انواع دو، پرش‌ها، پرتاب توپ و پاس گرفتن به شکل رقابتی، خودبه‌خود باعث تقویت همه جانبه روح و جسم کودک می شود.
فواید ورزش دوران کودکی
فواید  ورزش و تمرینات ورزشی برای هر دو جنس در سنین مختلف ، مورد تأیید محققین است. به طور کلی ورزش و تحرک بر رشد عمومی بدن تأثیر می گذارد.  رشد و تکامل دستگاه عصبی و دستگاههای حرکتی ( عضلات و استخوانها ) با یکدیگر در ارتباطند و هر چه ارتباط دستگاه عصبی با دستگاههای حرکتی بیشتر و گسترده تر شود، حرکات پیچیده شکل گرفته و هدفمند می شوند.علاوه بر این ورزش برای کودکان فواید بسیاری دارد که به آن پرداختیم.
رشد و نمو استخوان: ورزش، باعث تاثیراتی در رشد و نمو استخوانها می شود. فعالیت بدنی ، خطر ابتلا به پوکی استخوان را با افزایش غلظت مواد معدنی کاهش می دهد.
مراقبت از قلب و رگهای خونی: با انجام ورزش در سنین کودکی، میتوان از ابتلاء به بسیاری ازبیماریها( منجمله بیماریهای قلبی- عروقی) پیشگیری کرد.
تقویت سیستم ایمنی بدن: ورزش‌های تفریحی باعث تقویت سیستم ایمنی و انواع فاکتورها و ایمنوکلوبین در کودکان می‌شود که در مبارزه با باکتری‌ها و ویروس‌ها از آنها محافظت کند.
سلامت فکری و ذهنی:با توجه به آخرین شواهد، ورزش در بهبود افسردگی و اضطراب بزرگسالان وکودکان بسیارموثر است. فعالیت بدنی یکی از راهکارهای مبارزه با هیجانات روحی است . و... هزاران تاثیر مثبت دیگر
افزایش قدرت عضلات و استحکام استخوان ها  
 کاهش درصد چربی بدن
کاهش احتمال اضافه وزن
کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲
کاهش فشارخون و سطح کلسترول
جلوگیری از بیش فعالی کودکان
افزایش اعتماد به نفس و دیگر جنبه های روانی مفید ورزش
خواب بهترو کافی
سن مناسب برای ورزش در کودکان
هیچ محدودیت سنی برای ورزش کودکان وجود ندارد . ورزش درکودکان بیشتر جنبه بازی و تفریح دارد،اما همین ظاهر شاد و ساده آن در رشد کودک بسیار موثر است و پرداختن به آن اهمیت دارد. تا جاییکه تمامی حرکات دست و پای نوزادان از بدو تولد تا یک سالگی که یکی از مهمترین مراحل در رشد کودک از نظر پزشکی و روان شناسی است ، به نوعی ورزش محسوب می شود.از زمانی که کودک بدنیا می آید می تواند در فعالیت ورزشی شرکت داده شود ولی بصورت کلی توصیه می شود که القا( مفهوم ورزشی ) قبل از سن 7 سالگی برای کودک صورت نگیرد.همچنین پرداختن به ورزش برای حرفه ای شدن نیز قبل از ده سالگی مطرح نشود. از طرفی برای زمان مناسب،  برای شروع ورزش در کودکان با توجه به نوع ورزش متفاوت است.
انتخاب ورزش مناسب
دکتر امیرحسین عابدی یکتا، متخصص پزشکی ورزشی ضمن تاکید بر این که ورزش کردن در هر سنی برای انسان مفید است، چنین توضیح می دهد: نباید فراموش کنیم ورزش کردن فعالیتی مفید است و به همین دلیل توصیه می شود افراد به هر شیوه ای که می توانند فعالیت فیزیکی شان را افزایش دهند.
ورزش کردن در دوران کودکی نیز اهمیت ویژه ای دارد و به گفته این متخصص پزشکی ورزشی، یکی از بهترین راهکارهایی است که به وسیله آن می توان فعالیت جسمی را در جامعه افزایش داد. وقتی حرف ورزش و افزایش فعالیت فیزیکی می شود، بیشتر افراد فکر می کنند حتما باید در باشگاه ها و مجموعه های ورزشی ثبت نام کنند تا به این هدف برسند. . به راحتی می توانید با بازی ها و تفریحات خانوادگی نیز تحرک و تمرینات بدنی بچه ها را افزایش دهید. فقط کافی است کمی بیشتر برای آنها وقت بگذارید و با آنها مشغول بازی شوید.نباید فراموش کنیم ورزش و انجام دادن حرکات تمرینی برای همه افراد، همه جا و در همه وقت لازم است و موجب حفظ سلامت شان می شود.
افزایش فعالیت بدنی همیشه به معنای ثبت نام در باشگاه های ورزشی نیست، گرچه شرکت در این مجموعه ها هم یکی از راه های خوب ورزش کردن به حساب می آید. با ثبت نام در مجموعه های ورزشی، بچه ها با کودکان دیگری هم آشنا می شوند و دوستان تازه ای پیدا می کنند. بنابراین علاوه بر ورزش کردن، می توانند دوستی و تعامل با دیگران را نیز بیاموزند. از طرف دیگر، این دوستی ها موجب خواهد شد بچه ها به بهانه دیدن دوستان شان ورزش را ادامه دهند و آن را نیمه کاره رها نکنند.
بهترین ورزش‌ برای کودکان
ورزش مناسب در دوران کودکی فقط باید سرگرم کننده و تفریحی باشد تا بچه ها را به ورزش علاقه مند کند. بنابراین پدر و مادری که می خواهند فرزندشان را برای رده های قهرمانی و باشگاهی آماده کنند، این کار را باید در سنین بالاتر انجام دهند و در سنین زیر هشت سال، ورزش فقط باید با هدف حفظ آمادگی جسمانی و افزایش فعالیت بدنی انجام شود.
وقتی حرف ورزش بچه ها می شود، اغلب پدر و مادرها به فکر انتخاب بهترین ورزش می افتند؛ ورزشی که به رشد بهتر کودک کمک کند، با سطح انرژی او هماهنگ باشد و خلاصه این که در آینده به کارش بیاید. والدین به همه این ها فکر می کنند، ولی علاقه کودک را نادیده می گیرند. بعضی ها فکر می کنند اگر بچه ها را به کلاس والیبال یا بسکتبال بفرستند بهتر است و باعث می شود قدشان بلندتر شود و در مقابل، از نظر آنها ورزش هایی مثل فوتبال قد را کوتاه می کند. باورهای زیادی در مورد ورزش های مختلف وجود دارد مثل این که اغلب تصور می شود ورزش هایی مثل والیبال قد بچه ها را بلندتر می کند یا این که فکر می کنند ورزش های آبی مانند شنا هیچ ضرری ندارد و نمی تواند آسیبی وارد کند. در حالی که اکثر این تفکرات اشتباه است و واقعیت ندارد.
اگر می خواهیم کودک را به سمت ورزشی خاص سوق بدهیم، هدف مان این است که سلامت او حفظ شود، یا این که در یک رشته ورزشی خاص آموزش های لازم را کسب کند و حرفه ای شود، اما نباید این نکته را فراموش کنیم که در کودکان کوچک تر از هشت سال هنوز هماهنگی عصب و عضله وجود ندارد که بچه ها بتوانند تکنیک های لازم را کسب کنند. بنابراین در این سنین، کودک همچنان به ورزش مانند یک بازی سرگرم کننده نگاه می کند. پس اگر ورزش برای او سخت باشد یا تفریحی نباشد، ممکن است کودک خیلی راحت آن را ادامه ندهد و از ورزش دلزده شود.
پس ورزش مناسب در دوران کودکی فقط باید سرگرم کننده و تفریحی باشد تا بچه ها را به ورزش علاقه مند کند.هر ورزشی می تواند آسیب زننده باشد، البته در صورتی که اشتباه انجام شود و می تواند مفید باشد، چنانچه به درستی مشغول انجام آن شویم. تمام ورزش ها اگر به طور صحیح و با شدت مناسب انجام شود، می تواند برای افزایش رشد و بخصوص افزایش قد بچه ها مفید باشد و تفاوتی در نوع ورزش وجود ندارد.
بالابردن آمادگی جسمانی کودکان با ورزش
والدین باید فرزندانشان را تشویق کنند که فعالیت‌های متنوعی را اجرا کنند تا آمادگی جسمانی کودکانشان افزایش پیدا کند. وقتی بچه‌ها در حال بازی در پارک و یا در حیاط مدرسه هستند ،در واقع سه جزو آمادگی جسمانی  یعنی استقامت،  قدرت و انعطاف‌پذیری در آنها فعال است.
اسقامت: زمانیکه بچه‌ها به طور منظم در فعالیت‌های هوازی درگیر می‌شوند استقامت نقش مهمی را در ورزش برای کودکان ایفا می‌کند. در زمان اجرای فعالیت‌های هوازی، ضربان قلب و تنفس سریع‌تر می‌شود. پرداختن به ورزش باعث بالا رفتن ظرفیت هوازی آنان  می‌شود و ضمن سلامت جسمانی بیشتر تاثیر بسزایی بر سلامت قلب و عروق آنها خواهد داشت.ورزش برای کودکان وقتی به صورت هوازی انجام شود و به طور منظم در برنامۀ هفتگی آنها جای گیرد باعث می‌شود که قلب قوی‌ترشود و همچنین توانایی اکسیژن‌رسانی به سلول‌ها افزایش یابد.
دویدن، شنا، دوچرخه‌سواری، فوتبال، اسکیت و بسکتبال این ورزش‌ها فعالیت هوازی  هستند و هر کدام تعریف خود را دارند و برای مثال در فرد بزرگسال ورزش بسکتبال یک فعالیت هوازی محسوب نمی شود اما هدف از ورزش در کودکان چون تحرک و بازی است هر فعالیتی ممکن است هوازی باشد.
قدرت: ورزش برای کودکان به منظور افزایش قدرت به این معنی نیست که آنها وزنه‌های سنگین را بلند کنند.اما به هر حال برای افزایش قدرت کودکان همیشه نیازی به باشگاه‌های بدنسازی نیست. شنا روی زمین، بارفیکس، درازو نشست و… می‌تواند عضلات کودکان را قوی کند.
انعطاف پذیری: ورزش برای کودکان به منظور افزایش انعطاف‌پذیری، تمرینات کششی است. بهتر است به جای اینکه شما بند کفش فرزندتان را ببندید اجازه دهید تا خودش خم شود و یا اینکه اسباب بازی‌هایش را خودش از روی زمین بردارد.
ایمنی در ورزش کودکان
-اگر کودک در هوای آزاد ورزش کند، ورزش می‌تواند آسیب ایمنی داشته باشد و تخریب سیستم ایمنی را موجب شود.
-توصیه می‌شود از ورود کودکان  در سنین خردسالی به ورزش‌های حرفه‌ای خودداری کنید.
-کودکان تا قبل از رسیدن به سن 8 تا 10 سالگی نباید در ورزشهای رقابتی سازمان یافته  که در آن امتیاز محاسبه میشود،شرکت کنند.
-اگر کودکی بیش از 1 تا 2 ساعت و در روز به طور حرفه‌ای ورزش کند، ممکن است حتی با کاهش سیستم ایمنی مواجه شود .
-پرداختن به ورزشهای رقابتی احتمال اینکه فشار روانی دوران تمرین و زمان مسابقه و همچنین یاس ناشی از باخت تاثیرات ناگواری بر آنان بگذارد بسیار زیاد است و میتواند به کنار گذاشتن دائمی ورزش منتهی شود.
- بعضی ورزش‌ها نیازمند استفاده از تجهیزات ایمنی خاص هستند؛ از جمله کلاه ایمنی، مچ بند، زانو بند و مانند این ها. با کمک مربی کودک می‌توانید این لوازم را تهیه کرده و فراموش نکنید که این تجهیزات باید نو و کاملا اندازه کودک باشند.
- محوطه بازی کودک باید امن و دور از عوامل خطر زا باشد.
- گرم کردن بدن قبل از شروع ورزش و خنک کردن آن پس از ورزش بسیار مهم بوده و در کاهش کوفتگی و درد عضلانی موثر است.
- کودکان کم سن نباید ورزش‌هایی را انجام دهند که موجب ایجاد اختلال در رشد استخوا‌ن‌ها، عضلات و مفاصل آنها شده یا به این اندام‌ها صدمه وارد کند. بهترین کار، انجام ورزش‌های مختلفی است که روی یک اندام متمرکز نشده و طولانی هم نباشند.
- معمولا کودکان نمی‌دانند که چه زمانی به نوشیدن آب نیاز دارند و اغلب قبل از اینکه احساس تشنگی کنند به آب نیاز دارند. آنها باید قبل، بعد و در حین ورزش و بازی، آب بنوشند.
- کودکان در هوای گرم به کرم‌های ضدآفتاب و کلاه لبه‌د‌ار نیاز دارند.
- کودک را به انجام کاری که نمی‌تواند انجام دهد یا از انجام آن وحشت دارد، مجبور نکنید.
- نباید کودک نباید را به دلیل کاری که درست انجام نداده یا خوب بازی نکرده است، مقصر دانست و مورد انتقاد و تمسخر قرار داد.
- مراقب باشید هیچ‌کس از بین بازیکنان، مربی یا تماشاگران بر سر کودک فریاد نزند و او را متهم نکند. در حقیقت ورزش کودکان را باید با آرامی و ملایمت رهبری کرد.
- آسیب‌های ورزشی در مورد کودکان باید با دقت بسیار بیشتری درمان شود تا موجب ایجاد اختلال در رشد آنها نشود و یا به معلولیت یا ناتوانی آنها تبدیل نگردد.