گنجینه اطلاعات کامل از گنبد آهنی

گنبد آهنی یک سامانهٔ دفاع هوایی متحرک است که در اسرائیل طراحی و تولید شده و از اوایل سال ۲۰۱۱ به خدمت گرفته شده‌است. این سامانه که به صورت شبانه‌روزی و در هر شرایط آب‌وهوایی فعالیت می‌کند قادر است تا راکت‌ها و گلوله‌های توپ را در فاصله ۴ تا ۷۰ کیلومتر هدف قرار دهد.

گنبد آهنی برای مقابله با راکت‌های شلیک‌شده توسط شبه‌نظامیان در لبنان و فلسطین طراحی شده‌است. در کنار آن سیستم دفاع موشکی ختس (پیکان) برای تهدیدهای موشکی بالیستیک میان‌برد (مانند موشک‌های شهاب) استفاده شده‌است. چندین میلیارد دلار برای برپایی این سیستم دفاع هوایی هزینه شده‌است که آمریکاییان بیش از ۲۰۰ میلیون دلار بابت این سیستم به اسرائیل کمک مالی کرده‌اند. با این که کارایی این سیستم مورد تحسین ناظران قرار گرفته است، مقامات اسرائیلی اعلام کرده‌اند که گنبد آهنین قادر به حفاظت کامل از کشور در صورت راکت‌باران شدید و مستمر دشمن نیست و همچنین قدرت رهگیری گلوله‌های دارای برد بسیار کوتاه را (به دلیل زمان کوتاه پرواز آن‌ها) ندارد.

سیستم گنبد آهنی از یک رادار چندمنظوره و یک یا چند راکت‌انداز با ۲۰ لانچر شلیک موشک تامیر تشکیل می‌شود. رادار این سیستم قادر است تا محل اصابت راکت دشمن را پیش بینی کرده و به منظور صرفه‌جویی در هزینه راکت‌هایی را که محل برخورد آن‌ها در مناطق خالی از سکنه است، نادیده بگیرد. هزینه هر موشک رهگیر حدود ۵۰ هزار دلار است و معمولا دو موشک به سوی راکتی که قرار است شکار شود شلیک می‌شوند. گنبد آهنی در ۷ آوریل ۲۰۱۱ برای نخستین بار یک راکت گراد را که از غزه به سوی اسرائیل شلیک شده بود، رهگیری و منهدم کرد. در سال ۲۰۱۱ سه آتشبار گنبد آهنی در شهرهای اشدود، اشکلون و بئرشبع مستقر شدند و قرار است تا میانه‌های سال ۲۰۱۳ در مجموع ۹ آتشبار در نقاط مختلف کشور مستقر شود. ۳۳ راکت در سال ۲۰۱۱ توسط این سیستم منهدم شد که به معنای نرخ موفقیت ۷۵ درصدی این سیستم بود. برخی از اشتباهات این سیستم به دلیل یک اشکال فنی در رادار آن بود که مورد اصلاح قرار گرفت و در جریان حملات راکتی سال ۲۰۱۲ به اسرائیل بیش از ۹۰ درصد راکت‌های با موفقیت توسط این سیستم شکار شدند.

اسرائیل همچنین در حال بررسی فروش این سیستم به چند کشور آسیایی از جمله کره جنوبی، سنگاپور و هند است، و برخی منابع فروش این سیستم به سنگاپور را تأیید کرده‌اند. گنبد آهنی همچنین از قابلیت رهگیری و انهدام هواپیماهای دشمن، که در ارتفاع حداکثر ۱۰ هزار متری از سطح زمین پرواز می‌کنند، برخوردار است و می‌تواند به عنوان یکی از لایه‌های دفاع هوایی ضد هواپیمای اسرائیل که از سیستم‌های موشکی بهینه شده هاوک و پاتریوت تشکیل می‌شود، از آسمان این کشور حفاظت کند.

تاریخچه

ریشه سیستم سپر دفاع موشکی گنبد آهنین به جنگ اسرائیل و لبنان در سال ۲۰۰۶ بر می‌گردد. در آن نبرد، حزب‌الله راکت‌های پرشماری از راکت‌های خانواده کاتیوشا به سمت اسرائیل شلیک کرد که خسارات و کشته‌های فراوانی را برای اسرائیل به همراه آورد. یک سال بعد، امیر پرتس، وزیر وقت دفاع اسرائیل اعلام کرد که کمپانی اسرائیلی رافائل که تولیدکننده تجهیزات نظامی است، برای مقابله با تهدیدهای آینده یک سپر دفاع موشکی جدید خواهد ساخت.

اولین واحد این سپرموشکی، ماه مارس ۲۰۱۱ در منطقه بئرشبع، که در ۴۰ کیلومتری مرز اسرائیل با غزه واقع است، مستقر شد.

عملکرد

این سیستم دفاعی برای ردیابی راکتها از رادار استفاده می‌کند و سپس دو موشک رهگیر را برای انهدام آنان شلیک می‌کند سازندگان این سپر دفاعی آن را مقرون به صرفه می‌دانند. زیرا تکنولوژی رادار این سیستم، بین موشکهایی که احتمال دارد به هدف اصابت کنند و آنهایی که از مسیر خود منحرف خواهند شد تفاوت قائل می‌شود.

پ

سکوها

هزینه برپا کردن هر سکوی عملیاتی گنبد آهنین، ۵۰ میلیون دلار است. تا کنون ۵ سکوی عملیاتی مستقر شده‌اند، اما مقامات اسرائیل در نظر دارند که تا سال ۲۰۱۳ هشت سکوی دیگر را نیز اضافه کنند. هزینه ساخت هریک از این موشکهای رهگیر به نام تامیر، حدودا ۶۰ هزار دلار است.